Học tiếng Lào(tiếp)

Chào hỏi xã giao:

Chào chị: Sạ bai di ượi
Chào anh: Sạ bai đi ại
Tôi tên là Khon: Khọi xừ và khon
Tôi từ Lào đến: Khọi ma chạc Lao
Tôi xin giới thiệu: Khọi khỏ nẹ năm
Đây là vợ tôi: Nị mèn mia khọi
Đây là con trai: Nị mẹn lục xai
Đây là con gái: Nị mèn lục xảo
Đây là mẹ: Nị mèn mè
Đây là bố: Nị mèn phò
Bạn tôi: Phườn khọi
Cậu: Nạ bào
Cậu bé: Thạo nọi
Dì: Nạ sảo
Cô giáo: Ượi khu
Thầy giáo: Ại khu
Học sinh: Nắc hiên
Sinh viên: Nắc sức xả
Rất hân hạnh được làm quen với bạn: Nhin đi thi hu chắc cắp chạu
Tôi rất vui mừng khi được gặp bạn: Khọi đi chay lải thì đạy phốp chạu

Chị có phải là chị Phon không? Ượi mèn ượi Phon bo?

Chị có phải là giáo viên không? Ượi mèn a chan xỏn bo?
Cậu là sinh viên à? Chạu pên nắc sức xả vả?
Dạ vâng ạ: Chạu mèn lẹo

Không tôi không phải sinh viên: Bo khọi bo mèn nắc sức xả

Cô tên là gì? Chậu xừ nhẳng? Nang xừ nhẳng?
Em tên là nang Bua Chăn: Nọng xừ nang Bua chăn.
Em đến từ đâu? Nọng ma chạc sảy?
Em từ nước Lào đến: Nọng ma chạc Lao
Em nghỉ ở đâu? Nọng phắc dù sảy?
Em nghỉ ở KTX sinh viên Lào: Nọng phắc dù hỏ phắc nắc sức sả Lao

Em đến VN làm gì? Noọng ma Việt Nam hết nhẳng?
Em đến học: Nọng ma hiên
Em học ở trường nào? Noọng hiên dù hông hiên đay?
Trường ĐHKHXH&NV: Mạ hả vị thạ nha lay vị thạ nha sạt sẳng khôm lẹ ma nút sạt - Cụm từ này khó nhớ quá.

Em nói tiếng VN đc không? Nọng vạu pha sả VN đạy bo?
Vâng em nói được ít thôi: Chậu noọng vạu đạy nọi nừng

Vâng tôi nói được tốt: Chạu khọi vạu đạy đi

100, người Lào nói là họi nừng chứ không nói là nừng họi.
1000: phằn nừng.
10.000: mừn nừng....
Phò thậu là từ để chỉ ông già nói chung cũng như mè thậu là bà già chứ không phải bà nội hay bà ngoại.

Không, tôi nói không được: Bo khọi vạu bo đạy
Nói không ra gì cả: Vạu bo pên lường chắc đí
Anh hiểu tiếng Lào không?: Ại khậu chay pha sả Lao bo?
Vâng tôi hiểu: Chạu khọi khậu chay
Không tôi không hiểu: Bò, khọi bò khậu chay
Anh nói được tiếng gì? Ại vạu đạy pha sả nhẳng?
Tôi nói được tiếng Anh: Khọi vạu pha sả ăng kít đạy.

Xin lỗi: Khỏ thột
Xin anh nói từ từ: Cạ lu na ại vạu xa xạ đè
Xin anh nói lại lần nữa: Cạ lu na vạu khưn ịch thừa nừng
Xin lỗi tôi cần người phiên dịch: Khỏ thột khọi toọng can khôn pe pha sả.
Anh cần người phiên dịch tiếng gì?: Ại toọng can khôn pe pha sả nhẳng?

Tôi cần người phiên dịch tiếng Việt: Khọi toọng can khôn pe pha sả Việt.
Giúp đỡ và cảm ơn

Làm ơn cho tôi hỏi: Cạ lu na khọi khỏ thảm đè
Làm ơn cho tôi hỏi vài điều được ko? Khỏ lốp cuôn thảm bang sìng bang dàng đạy bo?
Vâng được: Chậu đạy
Cảm ơn: Khọp chay
Chợ ở đâu: Tà lạt dù sảy?
Chợ ở bên kia đường. Tà lạt dù phạc thang bượng nặn
Hỏi thăm lẫn nhau:

Thế nào, anh có khoẻ không? Chăng đay sạ bai đi bo ại?
Cảm ơn tôi vẫn khoẻ: Khọp chay, khọi khẻng heng đi.

Hôm nay tôi cảm thấy mệt: Mự nị khọi hụ sức mười
Cảm ơn dạo này tôi ko được khỏe lắm: Khọp chay, xuồng nị khọi bò khẻng heng pan đay.
Tôi bị cúm: Khọi pên vắt.
Vợ anh có khoẻ không? Mia ại sạ bai đi bò?

Cảm ơn, chị ấy vẫn khoẻ: Khọp chay ượi sạ bai đi dù
Anh cần gì? Ại toọng can nhẳng?
Tôi có thể giúp được không? Khọi sả mạt xuồi đạy bo?
Anh giúp tôi được không? Ại xuồi khọi đè đạy bo? (đè: với)
Chị Bua Chăn có ở nhà không? : Ượi Bua Chăn dù hươn bo?
Tôi xin gặp chị Bua Chăn được không? Khọi khỏ phốp ượi Bua Chăn đạy bo?
Bây giờ cô ở đâu? Điêu nị lao dù sảy?
Chị có bút không? Ượi mi pạc ca bo? (Pạc ca: Cái bút, mi: Có)
Cái này là gì? Ăn nị mèm nhẳng?
Cái này giá bao nhiêu? : Ăn nị la kha thàu đay? La kha: Giá, thàu đay: Bao nhiêu.
Cái kia là gì? Ăn nặn mèn nhẳng?

Xin mời đợi một chút: Cạ lu na lo thạ bứt nừng

Xin mời vào: Xơn khậu ma

Xin mời ngồi: Khỏ xơn nằng

Hướng dẫn tôi đọc từ này với: Nẹ năm khọi àn khăm nị đè.

Chị có thể bảo tôi được không? Ượi ạt chạ boọc khọi đạy bo?
Cho tôi xem được không? Hạy khọi bờng đè đạy bo?
Làm ơn lấy cho tôi với: Cạ lu na au hạy khọi đè
Làm ơn giúp tôi với: Cạ lu na xuồi khọi đè
Xem đi, xem nào: Bờng me, bường đu.

Tạm biệt: La còn
Đi nhé tạm biệt: Pay đơ, la còn
Chúc ngủ ngon: Non lắp phẳn đi, la ty sa vặt
Tôi xin gửi lời thăm anh Sơn nhé: Khọi khỏ phạc khoam dam ại Sơn đè đơ
Xin chúc chị hạnh phúc và may mắn: Khỏ uôi phon hạy ượi chồng mi khuôm xúc lẹ xộc đi - (Uôi phon: chúc?)
Vui vẻ tự nhiên nhé: Muồm xừn tam sạ bai đơ

Cảm ơn bạn cũng vậy nhé: Khọp chay chạu cò xền điêu căn đơ

Chúc chị chóng bình phục: Uôi phon hạy ươi chồng hải puồi đôi vay

Xin chúc bạn lên đường bình an: Khỏ uôi phon hạy phườn đơn thang đuội khuôm sa vắt đi phạp
Xin chúc mừng sự thành công tốt đẹp của bạn: Khỏ sạ đeng khuôm nhin đi năm phôn xẳm lết khỏng phườn.

Năm mới xin chúc chị và gia đình mạnh khoẻ hạnh phúc: Py mày khỏ uôi phon ượi phọm đuội khọp khua chồng khẻng heng lẹ mi khuôm xúc.
Chúc mừng năm mới: Sạ bai đi py mày, uôi phon py mày

Chúc mừng ngày sinh nhật: Xúc sẳn văn cợt
Rất vui mừng được gặp bạn: Đi chạy lải thì đạy phốp chạu (Phốp: Gặp).


Thời gian sắp tới: Vê la nay bò xạ nị
Buổi sáng: Ton xạu
Từ sáng sớm: Tè xạu xạu
Trong buổi sáng: Nay ve la ton xạu
Buổi trưa: Ton soải

Buổi chiều: Ton leng

Buổi tối: Ton khằm
Ban đêm: Ton đớc
Nửa đêm: Vê la thiềng khưn

Ban ngày: Ton vên

Ngày hôm qua: Mự van nị
Ngày hôm nay: Mự nị
Bây giờ: Điêu nị
Ngày mai: Mự ừn
Đi ngay bây giờ: Pay điêu nị lơi
Đến liên tục: Ma lượi lượi
Đi sớm đi muộn: Pay xạu, pay sạ

Trong thời gian qua: Nay vê la thì phàn ma

Trong khoảng thời gian 8h sáng: Nay vê la pẹt mông xạu

Kịp thời: Thăn kan
Đúng thời hạn quy định: Thực can vê la thì căm nốt
Xong xuôi: Săm lết khắc nè, hiệp họi
Trong một thời: Nay xuồng nừng
Chậm trễ: Xắc xạ, bò thăn vê la
Chậm nhất: Dàng xạ thì sút
Ngày kia: Mự hư
Trước đây: Kòn na lị
Đêm nay: Khưn nị
Khuya khoắt: Đớc đừn thiềng khưn
Buổi sáng nay: Ton sạu nị
Buổi trưa nay: Ton thiềng nị (Thiềng: giữa?)
Buổi chiều nay: Ton leng nị
Sáng ngày mai: Sạu mự ừn
Tuần sau: A thít nạ
Trong thời gian 2 tuần: Nay vê la soỏng a thít (A thít: Tuần)
Trong thời gian 2, 3 ngày: Nay ve la soỏng xảm mự
Nửa tiếng: Khờng xùa mông
Trong thời gian 10 phút: Nay ve la síp na thi (Na thi: Phút)

Được 2 tuần rồi: Đạy soỏng a thít lẹo (Lẹo: rồi)

Được 30 phút rồi: Đạy sảm síp na thi lẹo
Trong 1 tuần: Nay nừng a thít
Sau 2 tuần: Phay lẳng soỏng a thít (Phay lẳng: Sau)
Tôi không có thời gian: Khọi bò mi vê laThời gian trong ngày

Phút: Na thi
Giây: Vị na thi
Giờ, tiếng, tiết: Mông, xùa mông
Nửa tiếng: Khờng xùa mông.
Mười lăm phút: Síp hạ na thi
Hàng giờ: Pên xùa mông
Từng giờ: Thúc xùa mông
Mấy giờ rồi? Chắc mông lẹo (Chắc: Mấy?)
Mười hai giờ rồi: Síp soỏng mông lẹo
Tám giờ mười phút: Pẹt mông, síp na thi
Chín giờ 30 phút: Cậu mông, sảm síp na thi
Mười giờ sáng tôi xin gặp cô nhé: Síp mông xạu khọi khỏ phốp chạu đơ.
Chị có thể đợi em 5 phút nhé: Ượi ạt chạ lo thạ nọng hạ na thi đơ (Lo thạ: đợi, Ạt chạ: có thể)
Em sẽ đến cơ quan chị khoảng 10h nhé: Noọng chạ pay thởng họng kan ượi nay vê la síp mông đơ

Bảy ngày trong 1 tuần
Thứ 2: Văn chăn
Thứ 3: Văn ăng khan
Thứ 4: Văn phút
Thứ 5: Văn phạ hắt
Thứ 6: Văn súc
Thứ 7: Văn sảu
Chủ Nhật: Văn a thít
Ngày làm việc: Văn hết việc
Ngày lao động: Văn oọc heng ngan
Trong ngày lao động: Nay văn oọc heng ngan
Ngày nghỉ: Văn phắc
Hàng tuần: Tè lạ a thít

Tháng:

Tháng 1: Đươn nừng
Tháng 2: Đươn soỏng
Tháng 3: Đươn sảm
Tháng 4: Đươn sì
Tháng 5: Đươn hạ
Tháng 6: Đươn hốc
Tháng 7: Đươn chết
Tháng 8: Đươn pẹt
Tháng 9: Đươn kậu
Tháng 10: Đươn síp
Tháng 11: Đươn síp ết
Tháng 12: Đươn síp soỏng
Mùa màng

Mùa xuân: Lạ du ban mày
Mùa thu: Lạ du bay mạy lôn
Mùa đông: Lạ du nảo, lạ du lẹng
Năm: Py
Trong 1 năm: Nay py nừng

Thời tiết - A kạt
Dự báo thời tiết: Phạ nha kon a kạt
Trời: Phạ
Trời gió: Phạ lôm
Trời nắng: Phạ đẹt
Trời tối: Phạ mựt, khăm mựt
Rét, lạnh: Nảo dên
Nóng: Họn
Ấm áp: Ốp ùn
Bão: Pha nhụ, lôm pha nhụ
Sấp sét: Phạ họng, phạ phà
Sương mù: Mọc mua
Sương: Năm moọc
Mây: mệc
Mây mù: Phạ mựt cụm
Nóng oi bức: Họn ốp ạu
Sương sa: Nặm moọc tốc
Trăng: Đươn, phạ chăn
Ướt: Piệc
Mịt mù: Mựt mua
Mưa: Phổn
Trơn: Mừn
Đường trơn: Thang mừn
Mặt trời: Ta vên
Mặt trời mọc: Ta vên khựn
Mặt trời lặn: Ta vên tốc
Mặt trăng: Đuông đươn
Trăng sáng: Đươn chẹng
Ngôi sao: Đuông đao
Ngôi sao sáng: Đuông đao chẹng
Tuyết tan: Hị mạ lạ lai
Nhiệt độ: Un hạ phum ông sả
Mưa nhiều nước lũ: Phổn tốc lải nặm thuộm
Khô: Hẹng lẹng
Hạn hán: Phay hẹng lẹng
Gió: Lôm
Gió thổi: Lôm phắt
Mưa bão: Phạ nhụ phổn
Sấm chớp: Phạ họng phạ lẹp
Sấp: Phạ họngTập nói - Phức vạu
Thời tiết hôm nay thế nào?: A kạt mự nị pên neo đay?
Rét lắm: Nảo lải
Ấm áp: Ốp ùn
Nóng: Họn
Mưa nhiều: Phôn tốc lải
Hôm nay mưa to: Mự nị phôn tốc heng
Mưa nhiều nước lũ: Phổn tốc lải nặm thuộm


Bốn phương - Thít thăng sì

Phương bắc: Thít nửa
Phương nam: Thít tay
Phương đông: Thít ta vên oọc
Phương tây: Thít ta vên tốc

Gia đình - Khọp khua

Bố: Phò
Mẹ: Mè
Chú: Ao
Cô: A
Mợ: Nạ phạy
Bác: Lung
Bác gái: Pạ
Con: Lục
Con gái: Lục sảo
Con trai: Lục xai
Anh: Ại
Anh kết nghĩa: Ại hắc, Ại pheng
Em trai: Noọng xai
Em út: Noọng lạ
Chị: Ượi
Em gái: Noọng sảo
Cháu: Lản
Cháu trai: Lản xai
Cháu gái: Lản sảo
Ông: Thàn, Phò thạu
Ông nội: Phù, phò khỏng phò - Bố của bố?
Ông ngoại: Phò thạu, phò ta, phò khỏng mè: Bố của mẹ
Bà: Thàn, mè thạu
Bà nội: Mè nhà
Bà ngoại: Mè thạu, mè nhai
Chú rể: Chạu bào
Cô dâu: Chạu sảo
Anh rể: Ại khởi
Em rể: Noọng khởi
Chị dâu: Ượi phạy
Em dâu: Noọng phạy
Họ hàng: Nhạt tị phì noọng